Vergi Usul Kanunu’nda ve Gelir Vergisi Kanunu’nda Değişiklik Yapıldı

Vergi Usul Kanunu (VUK)’nda değişiklik öngören yasa teklifi TBMM’de kabul edilerek yasalaştı. 26.10.2021 tarihli ve 31640 sayılı Resmî Gazete’de yayımlanan 7338 sayılı “Vergi Usul Kanunu İle Bazı Kanunlarda Değişiklik Yapılmasına Dair Kanun”un vergi yasalarında değişiklik öngören hükümlerinin yürürlük tarihleri ise değişiklik arz ediyor.

Kanun değişikliğiyle mükelleflerin vergiye uyumlarını gözeten, vergi güvenliğini artıran, yatırımları teşvik eden bir sistem hedeflendiği belirtiliyor. Yeni Kanun ile getirilen düzenlemelerin en çok küçük esnaf, sosyal içerik üreticileri ve mobil uygulama geliştirerek bu uğraşlarından kazanç elde edenler, tarım sektöründe faaliyet gösterenler ve çiftçileri ilgilendirdiği göze çarpıyor.

Aşağıda Vergi Usul Kanunu’nda ve Gelir Vergisi Kanunu’nda yapılan değişikliklerden ana başlıklar yer alıyor.

1. Küçük Esnafa Vergi İstisnası

Basit usulde vergilendirilen ve sayıca önemli bir mükellef grubunu ilgilendiren düzenlemeyle küçük esnafın kazançlarının gelir vergisinden istisna edilmesi öngörülüyor. Bu suretle basit usulde vergilendirilen esnafın yıllık beyanname vermemesi sağlanıyor. İlgili değişikliği öngören madde metni ise şöyle;

MADDE 1 – 31/12/1960 tarihli ve 193 sayılı Gelir Vergisi Kanununa mükerrer 20 nci maddesinden sonra gelmek üzere aşağıdaki madde eklenmiştir.

“Basit usulde tespit olunan kazançlarda gelir vergisi istisnası:

MÜKERRER MADDE 20/A – Bu Kanuna göre kazançları basit usulde tespit olunan mükelleflerin 46 ncı maddeye göre tespit edilen kazançları gelir vergisinden müstesnadır.”

Gelir vergisi istisnası öngören bu madde, 1/1/2021 tarihinden itibaren elde edilen kazançlara uygulanmak üzere 26.10.2021 itibarıyla yürürlüğe girmiş durumdadır.

2. Sosyal İçerik Üreticileri Ve Mobil Uygulama Geliştiricileri İçin Vergi İstisnası Ve Yeni Vergi Sistemi Öngören Düzenleme

Sosyal medya ağları üzerinden paylaşım yaparak gelir elde eden içerik üreticilerinin ve mobil cihazlar (akıllı telefon, tablet vb) için uygulama geliştirenlerin bu uğraş ile elde ettikleri kazançların belli bir tutara kadar olan kısmının vergiden istisna tutulması yönünde düzenleme getiriliyor. İstisnadan yararlanabilmenin koşulu ise Türkiye’de kurulu bir bankada bu uğraşlardan elde edilen kazançların tahsilatının yapılabileceği bir banka hesabı açılması gerekli. Bu türden kazançların vergilerini bankalar, açılan banka hesabına yatırılan hasılat tutarı üzerinden aktarıldığı tarih itibarıyla tevkifat yapmak suretiyle ödemekle yükümlü tutuluyor. Bahsi geçen değişiklikleri öngören maddeler ise aşağıdaki gibi kaleme alınmış bulunuyor;

MADDE 2 – 193 sayılı Kanuna mükerrer 20 nci maddesinden sonra gelmek üzere aşağıdaki madde eklenmiştir.

“Sosyal içerik üreticiliği ile mobil cihazlar için uygulama geliştiriciliğinde kazanç istisnası:

“Sosyal içerik üreticiliği ile mobil cihazlar için uygulama geliştiriciliğinde kazanç istisnası:

MÜKERRER MADDE 20/B – İnternet ortamındaki sosyal ağ sağlayıcıları üzerinden metin, görüntü, ses, video gibi içerikler paylaşan sosyal içerik üreticilerinin bu faaliyetlerinden elde ettikleri kazançlar ile akıllı telefon veya tablet gibi mobil cihazlar için uygulama geliştirenlerin elektronik uygulama paylaşım ve satış platformları üzerinden elde ettikleri kazançlar gelir vergisinden müstesnadır.

Bu istisnadan faydalanılabilmesi için Türkiye’de kurulu bankalarda bir hesap açılması ve bu faaliyetlere ilişkin tüm hasılatın münhasıran bu hesap aracılığıyla tahsil edilmesi şarttır.

Bankalar, bu kapsamda açılan hesaplara aktarılan hasılat tutarı üzerinden, aktarım tarihi itibarıyla %15 oranında gelir vergisi tevkifatı yapmak ve Kanunun 98 ve 119 uncu maddelerindeki esaslar çerçevesinde beyan edip ödemekle yükümlüdür. Bu tutar üzerinden 94 üncü madde kapsamında ayrıca tevkifat yapılmaz.

Mükelleflerin birinci fıkra kapsamı dışında başka faaliyetlerinden kaynaklanan kazanç ya da iratlarının bulunması istisnadan faydalanmalarına engel değildir.

Birinci fıkra kapsamındaki kazançları toplamı 103 üncü maddede yazılı tarifenin dördüncü gelir diliminde yer alan tutarı aşanlar ile faaliyete ilişkin tüm gelirlerini ikinci fıkrada belirtilen şartlara göre tahsil etmeyenler bu istisnadan faydalanamazlar. Bu durumda olanların, 94 üncü maddenin birinci fıkrası kapsamında tevkifat yapma yükümlülüğü yoktur.

İstisnaya ilişkin şartların taşınmadığının tespit edilmesi halinde eksik tahakkuk etmiş olan vergi, vergi ziyaı cezası kesilmek suretiyle gecikme faiziyle birlikte tahsil olunur.

• Sosyal medyadan kazanç sağlayan kullanıcıları yakından ilgilendiren bu madde 1/1/2022tarihinden itibaren elde edilen kazançlara uygulanmak üzere 26.10.2021 itibarıyla yürürlüğe girmiştir.

3. Tarım Sektörü Ve Çiftçilere Yapılan Destek Ödemelerine Gelir Vergisi İstisnası

Tarımsal destek ödemeleri üzerinden gelir vergisi alınmayacağına ilişkin düzenleme getiriliyor.

MADDE 3 – 193 sayılı Kanuna mükerrer 20 nci maddesinden sonra gelmek üzere aşağıdaki madde eklenmiştir. 

“Tarımsal destekleme ödemelerinde kazanç istisnası:

MÜKERRER MADDE 20/C – Kamu kurum ve kuruluşları tarafından yapılan tarımsal destekleme ödemeleri gelir vergisinden müstesnadır.”

Daha evvel tarımsal destek ödemeleri üzerinden alınan gelir vergilerinin ise başvuru halinde iade edilmesine ilişkin düzenleme ise aşağıdaki koşulları öngörüyor;

MADDE 11 – 193 sayılı Kanuna geçici 91 inci maddesinden sonra gelmek üzere aşağıdaki geçici madde eklenmiştir.

“GEÇİCİ MADDE 92 – Bu maddenin yürürlüğe girdiği tarihten önce kamu kurum ve kuruluşları tarafından yapılan tarımsal destek ödemeleri üzerinden tevkif edilerek tahsil edilen gelir vergisi, çiftçilerin düzeltme zamanaşımı süresi içerisinde tarha yetkili vergi dairelerine başvurmaları ve dava açmamaları, açılmış davalardan vazgeçmeleri şartıyla, 213 sayılı Vergi Usul Kanununun düzeltmeye ilişkin hükümleri uyarınca, tahsil tarihinden itibaren aynı Kanunun 112 nci maddesinin (4) numaralı fıkrası hükmüne göre hesaplanacak faizi ile birlikte red ve iade edilir.

Bu madde hükümlerinden yararlanmak üzere vazgeçilen davalarla ilgili olarak daha önce verilmiş ve kanun yolu tüketilmemiş kararlar uyarınca, taraflara tebliğ edilip edilmediğine bakılmaksızın işlem yapılmaz, idarece de açılmış davalar sürdürülmez, faiz, yargılama giderleri ve vekâlet ücretine hükmedilmez, hükmedilmişse ödenmez. Hakkında kesinleşmiş yargı kararı bulunanların iade talepleriyle ilgili olarak bu madde hükmü uygulanmaz.”

• Tarım sektöründe faaliyette bulunanları ilgilendiren 3 ve 11. maddeler 26.10.2021 tarihi itibarıyla yürürlüğe girmiş durumdadır.

4. Elektronik Vergi Dairesi

Mükelleflere daha hızlı hizmet verebilmesi adına fiziki vergi dairelerine ek olarak elektronik vergi dairelerinin kurulmasını öngören düzenlemeye göre, kurulan elektronik vergi daireleri fiziki vergi dairelerinin şubesi olarak konumlandırılmasının önü açılıyor.

MADDE 12 – 4/1/1961 tarihli ve 213 sayılı Vergi Usul Kanununun 4 üncü maddesinin ikinci fıkrasının ikinci cümlesi aşağıdaki şekilde değiştirilmiştir.

“Hazine ve Maliye Bakanlığı, gerekli gördüğü hallerde; mükelleflerin iş yeri ve adres kayıt sisteminde bulunan yerleşim yeri adresleri ile il ve ilçelerin idari sınırlarına bağlı kalmaksızın elektronik ortamda kurulanlar dahil olmak üzere vergi daireleri ve bölge bilgi işlem merkezleri kurmaya, vergi dairelerine bağlı şubeler açmaya, vergi dairelerini diğer vergi dairelerinin şubesi olarak belirlemeye, şubelerin yetki, görev ve sorumluluklarını tespit etmeye, vergi dairelerinin yetki alanı ile vergi türleri, meslek ve iş grupları itibarıyla mükelleflerin bağlı olacakları vergi dairesini belirlemeye, bağlı olunan vergi dairesi tarafından yapılan işlemlerin diğer vergi daireleri tarafından yapılabilmesine ve vergi dairesince yapılan işlemlerin elektronik ortamda yapılmasına ilişkin usul ve esasları belirlemeye yetkilidir.”

• İlgili madde 10.2021 tarihi itibarıyla yürürlüğe girmiş durumdadır.

5. Elektronik Ortamda Defter Tasdiki

Elektronik ortamda tutulan defterler için fiziki tutulan defterlerde zorunu tutulan tasdik unsurunun yerine geçmek üzere berat alınmasını veya onaylanmasını öngören düzenleme aşağıdaki gibi olup, berat alınması veya onaylanması işlemlerinin belirlenen usul, esas ve sürelere uygun yapılmaması halinde defterlerin tasdik edilmemiş sayılacağı öngörülmüştür.

MADDE 20 – 213 sayılı Kanuna 226 ncı maddesinden sonra gelmek üzere aşağıdaki madde eklenmiştir.

“Elektronik olarak tutulan defterlerde tasdik:

MADDE 226/A – Türk Ticaret Kanununun 64 üncü maddesinin üçüncü fıkrasında yer alan yetki kapsamında Hazine ve Maliye Bakanlığı ile Ticaret Bakanlığınca müştereken belirlenen usul, esas ve süreler dahilinde elektronik ortamda tutulan defterler için berat alınması, elektronik ortamda tutulan diğer defterlerin ise Hazine ve Maliye Bakanlığı tarafından belirlenen usul, esas ve süreler dahilinde onaylanması bu Kanun uygulamasında tasdik hükmündedir.

Berat ve onayın belirlenen usul, esas ve süreler dahilinde alınmaması veya yapılmaması durumunda defterler tasdik ettirilmemiş sayılır.” 

MADDE 21 – 213 sayılı Kanunun 227 nci maddesinin üçüncü fıkrasında yer alan “Bu Kanuna” ibaresi “Elektronik belge olarak düzenlenmesi gerekenler de dâhil olmak üzere, bu Kanuna” şeklinde değiştirilmiştir. 

MADDE 22 – 213 sayılı Kanunun mükerrer 227 nci maddesinin üçüncü fıkrasının birinci cümlesinde yer alan “tasdik raporunu zamanında ibraz etmeyen mükellefler tasdike konu hakdan yararlanamazlar.” ibaresi “tasdik raporunun zamanında ibrazı şarttır.” şeklinde değiştirilmiş ve fıkraya birinci cümlesinden sonra gelmek üzere aşağıdaki cümleler eklenmiştir.

“Şu kadar ki, tasdik raporunun zamanında ibraz edilmemesi halinde, mükellefe tebliğ edilmek şartı ile 60 günlük bir mühlet verilir. Tasdik raporunun bu süre içinde de ibraz edilmemesi halinde mükellefler tasdike konu haktan yararlanamazlar.”

• İlgili maddeler 10.2021 tarihi itibarıyla yürürlüğe girmiş durumdadır.

Sonuç

Bu bültenimizde vergi kanunlarında yapılan değişikliklerden en çok merak edilenlere ana hatları çerçevesinde değinmekle yetinmiş bulunmaktayız. Daha ayrıntılı bilgi için ekibimizle iletişime geçebilir veya resmi internet sitesi üzerinden 26.10.2021 tarihli Resmî Gazete’yi inceleyebilirsiniz.

Saygılarımızla.

Solmaz Hukuk ve Danışmanlık Ekibi.