Limited şirketin yönetim organı, müdür veya müdürler kuruludur. Yönetim hakkı tek kişiye verilmişse bu kişi müdür sıfatıyla şirketin yönetiminde yetkili olur. Şayet birden fazla müdür seçilirse bunlar müdürler kurulunu oluşturur. Türk Ticaret Kanunu’na göre limited şirkette müdürlerin atanmaları yetkisi genel kurulun devredilemez nitelikteki yetkilerindedir.(TTK m.616/1-b).
Bu bültende, limited şirketlerde yönetim organının oluşturulması süreci ve müdürlerin seçimi konuları üzerinde durulacaktır.
1) Genel Olarak Limited Şirketlerin Yönetimi, Temsili ve Müdürler
Limited şirketlerde yönetim ve temsil organı müdür veya müdürler kuruludur. Müdürler, kanunda veya şirket esas sözleşmesinde genel kurula bırakılmamış bulunan yönetime ilişkin tüm konularda karar almaya ve bu kararları yürütmeye yetkilidirler. Genel kurul karar organı olma işlevini üstlenirken müdür/müdürler kurulu şirketin yönetim ve yürütme organıdır.
Kanunda limited şirketlerde müdür veya müdürler kurulunun devredilemez ve vazgeçilemez yetkileri şöyle sıralanmıştır;
- Şirketin üst düzeyde yönetimi ve gerekli talimatların verilmesi.
- Genel kurul toplantısının hazırlanması ve genel kurul kararlarının yürütülmesi.
- Şirketin yönetimi için gerekli olduğu takdirde, muhasebenin, finansal denetimin ve finansal planlamanın oluşturulması.
- Şirket yönetiminin bazı bölümleri kendilerine devredilmiş bulunan kişilerin, kanunlara, şirket sözleşmesine, iç tüzüklere ve talimatlara uygun hareket edip etmediklerinin gözetimi.
- Kanun ve şirket sözleşmesi çerçevesinde şirket yönetim örgütünün belirlenmesi.
- Şirket finansal tablolarının, yıllık faaliyet raporunun ve gerekli olduğu takdirde topluluk finansal tablolarının ve yıllık faaliyet raporunun düzenlenmesi.
- Küçük limited şirketler hariç, risklerin erken teşhisi ve yönetimi komitesinin kurulması.
- Şirketin borca batık olması durumunun mahkemeye bildirilmesi.
2) Müdür veya Müdürlerin Seçimi
Türk Ticaret Kanunu’nun 623. maddesine göre, “Şirketin yönetimi ve temsili şirket sözleşmesi ile düzenlenir. Şirketin sözleşmesi ile yönetimi ve temsili, müdür sıfatını taşıyan bir veya birden fazla ortağa veya tüm ortaklara ya da üçüncü kişilere verilebilir. En azından bir ortağın, şirketi yönetim hakkının ve temsil yetkisinin bulunması gerekir. Şirketin müdürlerinden biri bir tüzel kişi olduğu takdirde, bu kişi bu görevi tüzel kişi adına yerine getirecek bir gerçek kişiyi belirler.”
Madde metninden aşağıdaki sonuçları çıkarmak mümkündür;
- Limited şirkette bir veya birden fazla müdür olabilir.
- Müdür seçimi ortaklar arasından veya şirket dışından yapılabilir. Ancak mutlaka ortaklar içinden birinin de şirkette müdür sıfatını taşıması gerekir. Limited şirket eğer tek ortaklı bir limited şirketse, ortak olmayan biri şirket müdürü olarak atanacaksa tek ortağın da müdür olarak atanması gerekir.
- Tüm ortakların müdür sıfatını taşıması kabul edilebilir.
- Yönetim ve temsil konusu şirket sözleşmesinde düzenlenmelidir.
- Şirket müdürü bir gerçek kişi olabileceği gibi bir tüzel kişi de olabilir. Şayet bir tüzel kişi müdür olarak seçilmişse, tüzel kişi, bu görevi yerine getirmek üzere bir gerçek kişi belirleyecektir.
Müdür veya müdürlere şirket esas sözleşmesiyle yönetim yetkisi verilebilmektedir. Esas sözleşmeyle müdür seçimi yapılabildiği gibi, genel kurul kararıyla da müdür seçimi yapılması mümkündür. Her iki durumda da seçilen müdürlerin ticaret siciline tescili de gereklidir.
Yargıtay kararında davalının müdür sıfatı taşıyıp taşımadığı konusunda yapılan değerlendirmede, Türk Ticaret Kanunu’nda limited şirket müdürünün ancak esas sözleşmeyle veya şirket genel kurul kararıyla atanmasının zorunlu hale getirildiği belirtilmiştir.[1]
Şirketin birden fazla müdürü birden fazlaysa, bunlardan biri, şirketin ortağı olsun veya olmasın fark etmeden, genel kurul tarafından müdürler kurulu başkanı olarak atanır. Şirkette tek müdürün bulunması hâlinde bu kişi, birden fazla müdür varsa müdürler kurulu başkanı, genel kurulun toplantıya çağrılması ve genel kurul toplantılarının yürütülmesi konularında yetkilidir. Bu kişiler aynı zamanda genel kurul başka yönde bir karar almadığı ya da şirket sözleşmesinde farklı bir düzenleme yer almadığı takdirde, tüm açıklamaları ve ilanları yapmaya da yetkilidir(TTK m:624).
“Ticaret şirketleriyle tüzel kişilerde somut işveren sıfatını taşıyan organ bir kurul olabileceği gibi tek başına bir kişiye verilen yetki çerçevesinde gerçek kişinin de organ sıfatını kazanması mümkündür.
Limited şirketlerde, şirketi yönetmek ve temsil etmek üzere, müdür veya müdürler atanabilir.
Müdür veya müdürlerin, limited şirketin ortakları arasından seçilmesi mümkün olduğu gibi, ortak olmayan üçüncü kişiler arasından da seçilmesi mümkündür. Ortak olup olmadığına bakılmaksızın, müdür, limited şirketin organı sayılır.”[2]
Birden fazla müdür varsa bunlar çoğunlukla karar alırlar. Eşitlik durumunda başkanın oyu üstün kabul edilecektir. Ancak şirket esas sözleşmesiyle, müdürlerin nasıl ve hangi çoğunlukla karar alacağı konusunda farklı bir düzenleme getirilebilir.
Kanunun önceki durumunda limited şirketlerde müdürlerden en az birinin yerleşim yerinin Türkiye’de bulunmasının zorunlu olduğuna dair bir hüküm bulunmaktaydı. Ancak bu hüküm özellikle yabancı yatırımların olumsuz etkilenebileceği düşüncesiyle kaldırılmıştır.(TTK m.628 düzenlemesi 26/06/2012 tarih ve 6335 sayılı Kanun ile yürürlükten kaldırıldı.) mevcut durumda bir limited şirket müdürü tek kişiyse bunun Türkiye’de yerleşim yerine sahip olması aranmadığı gibi, birden fazla müdür varsa bunlardan en az birinin Türkiye’de yerleşim yeri olmasına da gerek yoktur. Limited şirket müdürlerinin tamamının Türkiye’de yerleşik olmayan yabancılardan seçilmesi mümkün hale getirilmiştir.
3) Müdürlerin Ticaret Siciline Tescili
Limited şirkette müdürlerin ve şirketi temsile yetkili diğer kişilerin adı ve soyadı veya unvanı, kimlik numarası ve yerleşim yeri veya merkezinin ticaret siciline tescili zorunludur. (TSY m.91). Bir tüzel kişinin şirket müdürlüğüne seçilmesi halinde ise tüzel kişi ile birlikte, tüzel kişi tarafından belirlenen ve tüzel kişi adına hareket eden gerçek kişinin adı ve soyadı, vatandaşlığı, yerleşim yeri ve kimlik numarasının sicile tescil edilmesi gerekmektedir. Müdür seçimi ile alakalı ticaret siciline bir başvuru dilekçesi ile noter onaylı genel kurul kararı ve varsa hazirun cetveli eklenmelidir.
4) Müdür Seçilmenin Şirketle Müdür Arasındaki İlişkiye Etkisi
Limited şirketlerde müdürün bir organ olması sebebiyle müdür sıfatını taşıyan kişinin işçi kabul edilemeyeceği Yargıtay kararlarına konu olmuştur. limited şirketin müdürle olan ilişkisinin iş hukuku içerikli değil ticari nitelikli olduğu kabul edilmiştir;
“Ticaret şirketleriyle tüzel kişilerde somut işveren sıfatını taşıyan organ bir kurul olabileceği gibi tek başına bir kişiye verilen yetki çerçevesinde gerçek kişinin de organ sıfatını kazanması mümkündür.
Limited şirketlerde, şirketi yönetmek ve temsil etmek üzere, müdür veya müdürler atanabilir. Müdür veya müdürlerin, limited şirketin ortakları arasından seçilmesi mümkün olduğu gibi, ortak olmayan üçüncü kişiler arasından da seçilmesi mümkündür. Ortak olup olmadığına bakılmaksızın, müdür, limited şirketin organı sayılır. Dolayısıyla, şirket müdürü ile şirket arasındaki ilişkiyi iş sözleşmesi kapsamında değerlendirme ve şirket müdürlerini işçi sayma olanağı yoktur.
Davacının, şirket müdürü olduğu dönem bakımından, taraflar arasındaki ilişki Ticaret Kanunu’na dayanmaktadır. Anılan sebeple, davacının şirket müdürü olarak çalıştığı dönemin dışlanması gerekirken, Mahkemece, bir ayrım yapılmadan çalışma süresinin tamamının 4857 sayılı İş Kanunu’na tabi olduğunun kabul edilmesi hatalı olmuştur.”[3]
SONUÇ
Limited şirketlerde müdür veya müdürler, şirketin yönetimini üstlenen organ olma özelliği taşır. Pek çok konuda sorumluluk doğuran bu yetkinin belirlenmesi şirket esas sözleşmesiyle veya genel kurul kararıyla olmaktadır. Bir genel kurul kararına dayanan müdür seçimlerinin, her genel kurul kararında olduğu gibi butlanı, yokluğu ve iptali mahkemeden talep edilebilmektedir. Usulüne uygun şekilde müdür seçimi, sorumluluğun kime ait olduğunun tespitinde de önem taşır.
Limited şirket yönetimi hakkında hukuksal soru ve sorunlarınız için ekibimizle iletişime geçebilirsiniz.
Saygılarımızla.
Solmaz Hukuk ve Danışmanlık Ekibi.
REFERANSLAR
ALTAŞ, Soner, (2016), Türk Ticaret Kanununa Göre Limited Şirketler, Seçkin Yayıncılık, s.135-139.
Yargıtay 11. HD., E.2012/9915, K.2014/1889, 04.02.2014 T.
Yargıtay 22. HD., E. 2017/15836, K. 2018/28021.
Yargıtay 22. HD., E.2016/24028, K.2017/14012.
Türk Ticaret Kanunu.
Ticaret Sicil Yönetmeliği.
[1] Yargıtay 11. HD., E.2012/9915, K.2014/1889, 04.02.2014 T.
[2] Yargıtay 22. HD., E. 2017/15836, K. 2018/28021.
[3] Yargıtay 22. HD., E.2016/24028, K.2017/14012.