Limited şirket genel kurullarında karar alınabilmesi için , toplantıya yeterli sayıda ortağın katılımı ve yine yeteri kadar sayıda ortağın olumlu yönde oy kullanması gerekmektedir. söz konusu yeter sayılar toplantı yeter sayıları ve karar yeter sayıları ya da toplantı/karar nisabı olarak adlandırılmaktadır. Bir limited şirkette genel kurul kararının alınabilmesi için gerekli olan minimum oy miktarı Kanun’da veya şirketin kendi esas sözleşmesinde belirlenmiş olabilir. Kanun’da belirlenen minimum yeter sayıların sağlanamaması halinde söz konusu genel kurul kararı yokluk yaptırımıyla karşılaşır hiçbir hukukî etki doğurmaz. Eğer Kanun’da belirlenen toplantı ve karar yeter sayıları şirket sözleşmesiyle ağırlaştırılmış olur ve genel kurul kararında bu sayıya ulaşılmazsa, bu takdirde genel kurul kararının iptali mümkün hale gelecektir.
Bu bültende limited şirketlerde genel kurul kararlarının alınması için gereken toplantı ve karar yeter sayıları inceleme konusu yapılmıştır.
1) Genel Yeter Sayılar
Kanunda genel kurul toplantısı için asgari bir toplantı yeter sayısı belirlenmemiştir. Daha açık anlatımla toplantıda tek bir ortak dahi bulunsa gündemdeki konularla ilgili karar alabilir. Bu durum limited şirketlerde karar alınmasını kolaylaştıran nitelikte bir hükümdür. Türk Ticaret Kanunu’nda karar yeter sayılarına ilişkin düzenlemeler bulunmaktadır. Karar yeter sayıları ise genel yeter sayılar ve özel yeter sayılar olmak üzere ikiye ayrılarak incelenmelidir. Buna göre, Kanun’da daha fazla bir yeter sayının öngörülmediği hallerde geçerli olacak karar yeter sayılarına genel yeter sayı denilmektedir. Özel yeter sayılar ise, kanunkoyucu tarafından daha önemli nitelikte görilmesi nedeniyle daha fazla sayıda oyla kabul edilmesi öngörülen genel kurul kararlarında geçerli olacak yeter sayılardır.
Kanunda veya şirket sözleşmesinde aksi yönde bir belrileme yapılmadığı takdirde, seçim kararları da dahil, bütün genel kurul kararları toplantıda temsil edilen oyların yarısından fazlasının çoğunluğu(salt çoğunluk) ile alınır. Genel yeter sayı salt çoğunluktur. Örneğin, limited şirket genel kurulunda aşağıdaki kararların alınması için toplantıya katılanların yarısından fazlasının olumlu oy kullanması yeterlidir;
- Genel kurulun kanun veya sözleşmeyle yetkilendirildiği konularda ya da müdürlerin genel kurula sunduğu konularda verilecek kararlarda,
- Müdürlerin seçilmesi ve görevden alınmasında,
- Müdürlerin ibrasında,
- Müdürlerin ücretlerinin tespitinde,
- Müdürlerin faaliyetlerinin onaylanmasında,
- Denetçilerin atanması ve görevden alınmasında,
- Ticari temsilcilerin seçimi ve görevden alınmasında,
- Yılsonu finansal tablolarının ve yıllık faaliyet raporlarının onaylanmasında,
- Kâr payı hakkında verilecek kararlarda,
- Kazanç paylarının tespitinde,
- Esas sermaye paylarının devrinin onaylanmasında,
- Esas sermaye payları üzerinde rehin hakkı kurulmasına onay verilmesinde,
- Müdürün, şirketin kendi paylarını iktisap etmesi konusunda yetki verilmesi veya bu yetkinin onaylanmasında,
- Yan edim yükümlülükleri hakkında iç yönerge çıkarılmasında,
- Genel kurul onayının arandığı hallerde verilecek kararlarda genel yeter sayı olan salt çoğunluğun sağlanması kararın geçerli olması için yeterlidir.
Hemen belirtelim ki, şirket esas sözleşmesine hüküm konularak yukarıda sayılan konularda genel kurulun alacağı kararlar için daha yüksek toplantın ya da karar yeter sayılarının belirlenmesi mümkündür.
2) Özel Yeter Sayılar
Yukarıda da ifade edildiği gibi bazı önemli kararların alınması için genel kurulda daha fazla bir çoğunluğun sağlanması gerekmektedir. Ağırlaştırılmış yeter sayılar olarak da ifade edilebilecek bu türden düzenlemeler Kanun’un çeşitli maddelerinde dağınık halde düzenlenmiş bulunmaktadır.
TTK madde 620’de bazı kararların alınabilmesi için hem bir toplantı yeter sayısı hem de karar yeter sayısı öngörülmüştür. Buna göre, genel kurulda toplantı yeter sayısının sağlanması için oy hakkı bulunan esas sermayenin tamamının yarısından fazlasının bir arada bulunması gerekmektedir. Yani, toplantı yeter sayısı sermayenin salt çoğunluğunun toplantıya katılımıyla sağlanmış olmaktadır. Genel kurul toplantısında karar alınabilmesi için ise, toplantıda temsil edilen oyların en az üçte ikisinin(2/3) kararın alınması yönünde oy kullanması gerekmektedir. Bu özel sayıların arandığı kararların konularına aşağıda yer verilmiştir;
- Şirket işletme konusunun değiştirilmesi.
- Oyda imtiyazlı esas sermaye paylarının öngörülmesi.
- Esas sermaye paylarının devrinin sınırlandırılması, yasaklanması ya da kolaylaştırılması
- Esas sermayenin artırılması.
- Rüçhan hakkının sınırlandırılması ya da kaldırılması.
- Şirket merkezinin değiştirilmesi.
- Müdürlerin ve ortakların, bağlılık yükümüne veya rekabet yasağına aykırı faaliyette bulunmalarına genel kurul tarafından onay verilmesi.
- Bir ortağın haklı sebepler dolayısıyla şirketten çıkarılması için mahkemeye başvurulması ve bir ortağın şirket sözleşmesinde öngörülen sebepten dolayı şirketten çıkarılması.
- Şirketin feshi
TTK madde 621 dışında da Kanun’da genel kurulda karar alınabilmesi için özel karar yeter sayılarının arandığı durumlar söz konusudur. Bunlar;
- TTK madde 589’da öngörülen hükme göre, 621. Madde hükmü saklı kalmak üzere, aksi şirket sözleşmesinde öngörülmediği takdirde, şirket sözleşmesi, esas sermayenin üçte ikisini temsil eden ortakların kararıyla değiştirilebilir.
- Limited şirketlerde, sermayenin en az dörtte üçüne sahip bulunmaları şartıyla, ortakların dörtte üçünün kararıyla şirketle ilgili bölünme, birleşme ve tür değişikliği kararları alınabilir.
- Sermayenin en az %75’ini oluşturan pay sahiplerinin veya temsilcilerinin olumlu yöndeki oyları ile esas sermaye azaltılabilir.
- Ek ya da yan edim yükümlülükleri getiren veya bu tür yükümlülükleri arttıran sözleşme değişiklikleri hakkında genel kurulda karar alınabilmesi ancak ilgili bütün ortakların onay vermesi halinde mümkün olabilir.
SONUÇ
Genel kurul kararlarının alınması için kanunda veya şirket sözleşmesinde belirtilen oranda katılım ve oy çoğunluklarının sağlanması gerekmektedir. Bu çoğunlukların toplantıda sağlanamaması halinde genel kurul kararı alınamaz, alınsa da bu karar geçerli olmaz. Geçersizliğin kaynağına göre, genel kurul kararının yokluğunun tespiti ya da iptal edilmesi konulu davalar açılması mümkün hale gelir. Konuyla ilgili daha ayrıntılı bilgi için ekibimizle iletişime geçebilirsiniz.
Saygılarımızla.
REFERANSLAR
ALTAŞ, Soner, (2016), Türk Ticaret Kanununa Göre Limited Şirketler, Seçkin Yayıncılık, Ankara, s.105-110.
BİLGİLİ, Fatih/DEMİRKAPI, Ertan, (2013), Şirketler Hukuku Dersleri, Dora Yayıncılık, Bursa, s.385-387.
Türk Ticaret Kanunu.