Türkiye’de yatırım yapmak isteyen yatırımcının önünde pek çok farklı seçenek vardır. Yatırımcının özel koşulları ile yatırımından kısa ve uzun vadedeki beklentileri gibi birçok bileşen göz önünde tutularak farklı yatırım türlerinden en avantajlısı belirlenmelidir.
Yatırımcı Türkiye’de tüzel kişi olarak yatırım yapmayı tasarlıyorsa önündeki seçeneklerden biri de irtibat bürosu kurmaktır. İrtibat büroları, yatırımcılara adeta bir ülkeyle tanışma ve uyum testi tecrübesi sunmaktadır. Yabancı uyruklu şirket vasfındaki yatırımcılar Türkiye pazarı hakkında araştırma yapıp bilgi toplamak, iletişim ve bilgi aktarımı sağlamak, Türkiye’deki iş ilişkilerini yakından takip edip yönetmek, şirketlerinin tanıtımını yapmak gibi amaçlarla irtibat büroları kurmaktadırlar.
Bu bültende yabancı şirketin Türkiye’de irtibat ofisi açması konusuna odaklandık. Bülten içeriğini inceleyerek Türkiye’de bir irtibat ofisi açmak için cazip nedenler, gerekli kuruluş işlemleri ve irtibat ofisleri yoluyla ülkede yürütebileceğiniz faaliyetler ile irtibat ofisinde istihdam konularında bilgi sahibi olabilirsiniz.
- YABANCI UYRUKLU BİR ŞİRKET TÜRKİYE’DE İRTİBAT BÜROSU KURMASI HANGİ ŞARTLARA BAĞLIDIR?
Yurtdışında kurulu bulunan bir şirketin Türkiye’de irtibat ofisi açarak yatırım yapması mümkündür. Yabancı şirketin Türkiye’deki iş ilişkilerinin yakinen kontrolü ve yönetimi için irtibat bürosu kurmak rasyonel bir seçenektir. Yabancı şirketin Türkiye’de irtibat ofisi kurması
- Şirketin Sanayi ve Teknoloji Bakanlığı bünyesindeki Teşvik Uygulama ve Yabancı Sermaye Genel Müdürlüğü’nden irtibat bürosu kurma izni almasına
ve
- Türkiye’de açacağı irtibat ofisi bünyesinde ticari faaliyette bulunmaması şartına bağlıdır.
Şirketin Bakanlık iznini alabilmek için gerekli bilgi ve belgelerle başvuru yapması ve bu başvuruda ticari faaliyette bulunmama taahhüdünde bulunması gerekir. İrtibat ofisi açacak şirketin banka vasfında olması halinde ayrıca Bankacılık Düzenleme ve Denetleme Kurumu’ndan da izin alınması gerekir.
- İRTİBAT BÜROLARI KAÇ YIL FAALİYET İZNİ ALABİLİR?
İrtibat bürosu için yapılan başvuruda en fazla 3 yıllık bir faaliyet süresi belirlenir. 3 yılın sonunda faaliyetine devam etmek isteyen büroların Sanayi ve Teknoloji Bakanlığı Teşvik Uygulama ve Yabancı Sermaye Genel Müdürlüğü’ne başvurması gerekir.
- YABANCI BİR ŞİRKET İRTİBAT BÜROSU KURARAK TÜRKİYE’DE HANGİ FAALİYETLERDE BULUNABİLİR?
Bir yabancı şirket Türkiye’de kuracağı bir irtibat bürosu sayesinde aşağıdaki faaliyetlerde bulunabilir;
- Türkiye’de pazar araştırması yapabilir,
- Türkiye’de şirketinin ürünlerinin ve hizmetlerinin tanıtımını yapabilir,
- Şirketi sektörel kuruluşlar, organizasyonlar(fuarlar vb) ve ticari ataşelikler gibi platformlarda temsil edebilir,
- Şirket yetkililerinin Türkiye’deki iş ilişkilerini yönetebilir,
- Şirketi adına üretim yaptırılan firmaları, yabancı şirketin kalite standartları çerçevesinde denetleyebilir,
- Şirkete iletilmek üzere piyasadaki gelişmeleri araştırabilir, tüketici eğilimleri, rakip firmaların ve distribütörlerin satış durumları, distribütör firmanın performansı, vb. konulara ilişkin bilgileri toplayarak haberleşme ve bilgi aktarımını sağlayabilir,
- Yabancı şirketin, diğer ülkelerdeki birimlerine yönelik olarak; yatırım ve yönetim stratejilerinin oluşturulması, planlama, tanıtım, satış, satış sonrası hizmetler, marka yönetimi, finansal yönetim, teknik destek, ARGE, dış tedarik, yeni geliştirilen ürünlerin test edilmesi, laboratuvar hizmetleri, araştırma ve analiz, çalışanların eğitimi gibi faaliyetlere ilişkin koordinasyon ve yönetim hizmetlerini yürütebilir,
- Distribütörlere yönelik eğitim ve teknik destek sağlayabilir, üretici firmalara kalite standartlarını arttırmaları yönünde destek hizmeti sunabilir.
Sanayi ve Teknoloji Bakanlığı’na yapılacak başvuruda, şirketin açacağı irtibat bürosu kanalıyla yukarıda sayılan faaliyet alanlarından hangisi ya da hangilerini gerçekleştirmeyi planladığını belirtmesi gerekir. Belirtilen bu alanların dışında başka bir alanda faaliyette bulunulması planlanıyorsa faaliyet konusunun detaylı biçimde bildirilmesi gerekir.
- YABANCI BİR ŞİRKET İRTİBAT BÜROSU KURARAK TÜRKİYE’DE TİCARİ FAALİYETTE BULUNABİLİR Mİ?
İrtibat büroları şubeler gibi Türkiye’de ticari etkinliklerde bulunamazlar. İrtibat bürolarının ülke içine ticari faaliyette bulunması yasaktır. Şirketin kurduğu irtibat ofisi aracılığıyla Türkiye’de ticari faaliyette bulunduğunun tespit edilmesi halinde, şirket, Doğrudan Yabancı Yatırımlar Kanunu Uygulama Yönetmeliği’nde belirtilen yaptırımlarla karşı karşıya kalır. İrtibat bürolarının esas kurulma amacı da zaten ticari faaliyette bulunmak değildir; eğer arzu edilen buysa yabancı şirketin Türkiye’de şube açması önerilir.
- BİR İRTİBAT BÜROSU TÜRKİYE’DE GAYRİMENKUL MAL EDİNEBİLİR Mİ?
İrtibat büroları Türkiye’de arsa, ofis, konut gibi gayrimenkul malları mülk edinemezler. İrtibat büroları faaliyetleri kapsamında ve onları gerçekleştirmek üzere sadece taşınır mallar satın alabilirler. Çalışacakları ofisi kira sözleşmesi ile kullanım hakkına sahip olabilirler. 3 yıllık süre dolmadan en az 1 ay önce uzatma başvurusu yapılabilir ve süre her seferinde 3 yıl süreyle uzatılır.
- TÜRKİYE’DE İRTİBAT BÜROSU KURMAK İÇİN GEREKLİ İŞLEMLER
Yabancı şirketin Türkiye’de irtibat ofisi açabilmesi için öncelikle Sanayi ve Teknoloji Bakanlığı’nın Teşvik Uygulama ve Yabancı Sermaye Genel Müdürlüğü’ne irtibat ofisi açmak için gerekli başvuruyu yapması ve izin alması gerekir. Yapılacak başvuruda yabancı şirketin unvanı, adresi, uyruğunda bulunduğu ülke, faaliyet konusu, faaliyet göstereceği il ve istihdamı öngörülen personel sayısı gibi şirkete ilişkin bilgileri içeren bir başvuru formu doldurulmalıdır. Başvuru formunda matbu faaliyet konularından hangilerinin tercih edildiği de gösterilmelidir. Matbu faaliyet alanları dışında bir faaliyette bulunulacaksa ayrıca bu faaliyetin belirtilmesi beklenir.
Başvuru esnasında mutlaka irtibat ofisi kanalıyla Türkiye’de ticari faaliyette bulunulmayacağına dair bir taahhütnamenin şirket yetkilisi adına verilmesi ve imzalanması gerekmektedir.
Tüm bu işlemler Türkiye’de bulunan vekaletname ile yetkilendirilecek avukatınız aracılığıyla tamamlanabilmektedir. Bulunduğunuz ülkeden resmi makamlar aracılığıyla apostil şerhli bir vekaletname düzenlemeniz yeterlidir. Solmaz Hukuk ve Danışmanlık ekibi olarak, Türkiye’de irtibat ofisi kurmak isteyen yabancı şirket müvekkillerimize ihtiyaç duydukları hukuki hizmetleri nitelikli ve hızlı şekilde sunmaya devam ediyoruz.
- İRTİBAT BÜROSU KURMAK İÇİN GEREKLİ BELGELER NELERDİR?
- İrtibat ofisi başvuru formu,
- İrtibat ofisi kuruluş işlemleri için avukatınıza verdiğiniz yasal vekaletname
- İrtibat ofisinin ticari faaliyette bulunmayacağına dair şirket yetkilisi tarafından imzalanmış taahhütname
- Yabancı şirkete ait faaliyet belgesi(belgenin apostil şerhli veya konsolosluk onaylı olması gerekir)
- Yabancı şirkete ait faaliyet raporu veya bilanço ve gelir tablosu
- İrtibat bürosu faaliyetlerini yürütecek kişilere verilecek yetki belgesi
Başvuru evraklarının yeminli tercümanlarca Türkçe çevirilerinin yapılmış olması şarttır.
Ayrıca, irtibat bürosu kurulup faaliyetine başladıktan sonra en geç bir ay içinde vergi dairesine kayıt belgesi ve büronun kiralanmasına ilişkin kira sözleşmesinin birer örneğinin Teşvik Uygulama ve Yabancı Sermaye Genel Müdürlüğü’ne sunulması gerekir.
- İRTİBAT BÜROLARINDA İSTİHDAM KURALLARI
İrtibat bürolarında istihdam edilecek personel için Aile, Çalışma ve Sosyal Hizmetler Bakanlığı’ndan çalışma izni alınması gerekir. Bunun haricinde irtibat ofisinde istihdam için son yıl içinde yurt dışından en az 200 bin ABD Doları veya karşılığı Döviz getirilmiş olduğuna ilişkin belgelerin de sunulması gerekir. Büro yetkilisi için yetki belgesi ve döviz transferi ile ilgili banka dekontu, banka yazısı, döviz alım belgesi fotokopisi gibi belgeler kabul edilmektedir. Bu şartın yerine getirilmesi halinde yetki belgesi sahibi 1 kişiye çalışma izni verilir.
İrtibat bürolarında çalışan personelin ücretinin döviz olarak ödenmesi önem arz eden bir konudur. Personelin gelir vergisi muafiyetinden yatırımcının yararlanabilmesi için ödemelerin mutlaka döviz cinsinden yapılması gerekir.
İrtibat bürolarında çalıştırılacak personelin 5510 Sayılı Sosyal Sigortalar ve Genel Sağlık Sigortası Kanunu çerçevesinde sigortalarının yaptırılması zorunludur.
Kilit personel ve diğer personelin istihdamı hakkında “Doğrudan Yabancı Yatırımlarda İşçi ve İşveren Çalışma İzni” konulu bültenimizden detaylı bilgi edinebilirsiniz.
- İRTİBAT BÜROSU KURMANIN AVANTAJLI TARAFLARI NELERDİR?
İrtibat büroları bir ülkede yatırım yapmayı planlayan yabancı şirkete o ülke ve sektör hakkında fikir edinmek için iyi fırsatlar sağlar. Yapılacak yatırımın sağlam temellere oturtulması bakımından, risklerin tespiti, ülkedeki sektörel durumun ve piyasa şartlarının yakından ve detaylı bir analizinin yapılması şirket için önemli bir kazanım ve çoğunlukla gerekli bir deneyimdir. Aynı zamanda şirketin ürünlerinin ve sunmakta olduğu hizmetlerin Türkiye’de tanıtımının yapılması da irtibat büroları kanalıyla yapılabilmektedir.
İrtibat ofisleri vergi muafiyetlerinden faydalanmaktadır. Gelir vergisi ve kurumlar vergisi bunlar arasındadır. İrtibat ofislerinin bağlı olduğu şirketin yurtdışında elde ettiği ve döviz cinsinden irtibat ofisine gönderdiği ödemeler de gelir vergisinden muaftır.
İrtibat ofisleri dövizle sözleşme yasağı kapsamında değildir. Dolayısıyla işlemlerini döviz cinsinden yapmaları hem bir kolaylık hem de vergisel avantajlardan yaralanabilmeleri adına bir gerekliliktir.
İrtibat ofisi kurmanın maliyeti görece(şirket ve şube kurulumuna oranla) düşüktür. Başvuru evraklarının hazırlanması esnasında ödenecek harç ve masraflar, tercüman giderleri en önemli masraflardır.
SONUÇ
İrtibat büroları, yabancı şirketlerin Türkiye pazarına girmeden önce ülke ve sektör şartlarını araştırmasına ve ürünlerini tanıtmasına önemli katkılar sağlar. Yabancı şirketlerce, kuruluş maliyetinin düşüklüğü, yüksek verim alınması ve vergisel avantajları nedeniyle irtibat büroları tercih edilen yatırımlar arasındadır.
İrtibat bürosu kurmak için gerekli şartların, irtibat bürolarına yasaklanan faaliyetlerin bilinmesi, yabancı şirketin Türkiye’de yaptırımlara maruz kalmasını ve faaliyet izninin iptali ya da süre uzatma başvurusunun reddi gibi olumsuz durumlarla karşılaşmasını önleyecektir. Ayrıca Türk hukukunda irtibat bürolarına tanınan vergi muafiyetlerinden yabancı şirketin en iyi şekilde yararlanabilmesi için vergi hukuku konusunda da profesyonel hizmet alınması önemlidir. İrtibat bürolarında çalışacak personelin çalışma izinlerinin alınması ve sigortalarının yaptırılması da hukuki gerekliliklerdir.
Solmaz Hukuk ve Danışmanlık olarak, Şirketler Hukuku ve Yabancılar Hukuku alanında uzman hukukçu kadromuzla yabancı şirket müvekkillerimize Türkiye’de kuracakları irtibat bürosu işlemlerinde gerekli hukuki desteği sağlamaktayız. Faaliyet izinlerinin alınması, gerekli belgelerin hazırlanması, personel istihdamı süreçlerine tüm detaylarıyla hakimiz. Müvekkillerimize vergi teşvikleri ve vergi kayıtları konusunda en nitelikli hizmeti sunabilmek adına alanında uzman iş ortaklarımızdan da destek hizmetleri almaktayız. İrtibat ofisi kurulum işlemleriniz için profesyonel avukatlarımız ve iş ortaklarımızla sizlere yardımcı olmaktan memnuniyet duyarız.
Saygılarımızla.
REFERANSLAR
Doğrudan Yabancı Yatırımlar Kanunu Uygulama Yönetmeliği
Doğrudan Yabancı Yatırımlar Kanunu
Gelir Vergisi Kanunu